Miasto i GminaSzamotuły

Bracia Scharwenkowie to kompozytorzy, pianiści i pedagodzy z przełomu XIX i XX w. Obaj urodzili się w Szamotułach, ale większość swojego życia spędzili w Niemczech. Czuli się Niemcami, lecz w ich twórczości sporo miejsca zajmują tańce polskie: mazurki, kujawiaki, polonezy i inne. Do niedawna byli prawie zapomniani, ale od ok. dwudziestu lat na Zachodzie Europy ich popularność rośnie, co dokumentują coraz liczniejsze nagrania płytowe.
Życie i twórczość są bardzo słabo znane wśród mieszkańców Szamotuł. Z tego powodu od kilku lat organizowane są w Szamotułach koncerty popularyzujące ich muzykę. W latach 2004-2006 z inicjatywy Fundacji Kultury - Zamek Górków odbywały się raz w roku koncerty z cyklu "W muzycznym salonie braci Scharwenków". W roku bieżącym Fundacja Pro Cello z Poznania, organizująca od 6 lat w Zamku Górków Mistrzowskie Kursy Wiolonczelowe, wprowadziła do życia kulturalnego naszego miasta Międzynarodowy Festiwal im Filipa i Xavera Scharwenków. Obie organizacje współpracowały w tym dziele z istniejącym w Lubece Towarzystwem Philippa i Xavera Scharwenków, którego przewodnicząca prof. Evelinde Trenkner jest znaną na całym świecie propagatorką muzyki obu kompozytorów.
Prof. Evelinde Trenkner już kilkakrotnie była w Polsce, a podczas I Festiwalu Scharwenków w czerwcu br. wystąpiła z recitalem fortepianowym w Zamku Górków. Podczas festiwalu doszło również do nawiązania kontaktów pomiędzy niemieckim Stifftung Scharwenka a szamotulskim samorządem powiatowym i gminnym. W efekcie wymienione już fundacje z Szamotuł i Poznania oraz przedstawiciele szamotulskich szkół ogólnokształcących, Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia, Muzeum - Zamku Górków i pracownicy obu samorządów przedstawili pomysły sprzyjające upowszechnianiu sylwetek i twórczości niesłusznie zapomnianych kompozytorów.
Właśnie te pomysły zostały przedyskutowane ze stroną niemiecką podczas spotkania w Bad Saarow 18 września br. Polska delegacja (złożona z przedstawiciela Urzędu Miasta i Gminy Szamotuły Henryka Żłobińskiego, Tomasza Lisieckiego z Fundacji Pro Cello, Łukasza Bernadego z Fundacji Kultury - Zamek Górków, Renaty Romanowskiej-Pietrzak z Muzeum Zamku Górków, dyrektora Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia Beaty Grabskiej-Kajzderskiej, Urszuli Grzędy i Anny Szczygiełdy, nauczycielek muzyki szkół podstawowych i gimnazjów oraz tłumaczki Barbary Wysockiej) została miło przyjęta przez przedstawicieli Stifftung Scharwenka (przewodniczącego Stowarzyszenia Petera Wachalskiego, Hermana Boie i Lutza Storr) oraz panią burmistrz Bad Saarow Gerlindę Stobrawę.
Intensywne obrady odbyły się w sali konferencyjnej urządzonej w malowniczym budynku starego dworca kolejowego, wzorowo odrestaurowanego przez samorząd i społeczność Bad Saarow. Wymieniono liczne pomysły oraz omówiono sposoby podjęcia konkretnej współpracy. Obie strony uznały, że istnieje ogromny potencjał pomysłów o charakterze badawczym, edukacyjnym, koncertowym, wystawienniczym itp. Teraz trzeba będzie ująć je w plany, następnie w projekty do realizacji. Sporo miejsca poświęcono omówieniu źródeł pozyskiwania środków finansowych na te inicjatywy, gdyż z pewnością będą one długotrwałe i kosztowne.
Następnie niemieccy gospodarze oprowadzili Polaków po swojej miejscowości, pięknie położonej nad jeziorem Scharmützelsee. Bad Saarow jest kurortem wypoczynkowym sławnym z kąpieli borowinowych. Liczy ok. 4000 mieszkańców. Ma budzącą podziw infrastrukturę turystyczną. Główną zabudowę stanowią zadbane pensjonaty i wille, z których część pamięta jeszcze koniec XIX i początek XX w. Jednym z interesujących obiektów jest dom Xavera Scharwenki. Kompozytor spędził tu ostatnie lata swojego pracowitego życia. Wzniósł w Bad Saarow sporych rozmiarów willę w stylu amerykańskim. Stiftung Scharwenka zbiera właśnie środki na rewitalizację domu Scharwenki, który docelowo stanie się muzeum z salą koncertową. Będzie to dom pracy twórczej dla artystów, doskonałe miejsce do urządzania imprez muzycznych i kulturalnych upowszechniających twórczość Scharwenków.
W pobliskim mieście Fürstenwalde nas rzeką Szprewą polska delegacja zwiedziła gotycką katedrę o niezwykle ciekawej i dramatycznej historii. Wystarczy wspomnieć, że po II wojnie światowej była praktycznie zrujnowana, jej odbudowa trwała - z przerwami - aż do lat 90. ubiegłego wieku.
Obie delegacje rozstały się w poczuciu, że wspólne dzieło popularyzowania braci Scharwenków i przywracania ich dorobku kulturze polskiej i niemieckiej jest wyzwaniem, które warto podjąć, i że właśnie zostało rozpoczęte.

Foto: Henryk Żłobiński