Aktualności
Wszystkie wydarzenia
Kolegiata Szamotulska już wkrótce Bazyliką Mniejszą
20.02.2013
Wielu Szamotulan interesuje co niesie ze sobą ta zmiana, czy wpłynie to w jakiś sposób na dotychczasowe funkcjonowanie kolegiaty i czy podniesienie rangi i prestiżu to jedyny skutek tej zmiany.
Okazuje się, że z podniesieniem rangi wiążą się pewne wyzwania dla gospodarzy kościoła. Są warunki, które bazylika mniejsza musi spełniać. Z kolei dla wiernych pojawią się nowe możliwości.
Termin "bazylika" pochodzi od greckiego słowa stoa basilike oznaczającego halę królewską. W starożytności bazylika pełniła funkcję sali posiedzeń sądu i zebrań, zazwyczaj wzniesionej na rynku głównym. W średniowieczu - mimo iż z punktu widzenia architektonicznego wszystkie świątynie budowano w układzie bazylikowym - bazylikami zaczęto nazywać tylko niektóre kościoły, przede wszystkim te, które były siedzibami dostojników kościelnych wysokiej rangi np. biskupa albo legata papieskiego. Pośród nich zaczęto wyróżniać najpierw bazyliki większe.
Bazylika większa (basilica maior) jest tytułem honorowym zarezerwowanym dla kościołów papieża.
Rzymskimi bazylikami większymi są:
• Bazylika św. Jana na Lateranie
• Bazylika św. Piotra na Watykanie
• Bazylika św. Pawła za Murami
• Bazylika Matki Bożej Większej
Bazylikami patriarchalnymi są kościoły zarezerwowane 5 patriarchom:
• Arcybazylika św. Jana na Lateranie - zgodnie z tradycją Kościoła katolickiego uważana za Matkę i Głowę Wszystkich Kościołów Miasta i Świata, katedra papieża - Patriarchy Zachodu
• Bazylika św. Piotra na Watykanie - dla patriarchy Konstantynopola
• Bazylika św. Pawła za Murami - dla Patriarchy Aleksandrii
• Bazylika Matki Bożej Większej - dla patriarchy Antiochii i Całego Wschodu
• Bazylika św. Wawrzyńca za Murami - dla patriarchy Jerozolimy
Bazyliki poza Rzymem:
• Bazylika św. Franciszka w Asyżu
• Bazylika Matki Bożej Anielskiej w Asyżu
• Bazylika św. Marka w Wenecji
• Bazylika Grobu Pańskiego w Jerozolimie
Bazylika mniejsza (basilica minor) z kolei to tytuł honorowy, nadawany przez papieża, lub w drodze prawa zwyczajowego, który otrzymują kościoły wyróżniające się wartością zabytkową, liturgiczną, pielgrzymkową i duszpasterską. Tytuł ten jest nadawany przez papieża w porozumieniu z watykańską Kongregacją Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, co poprzedza wyrażenie zgody Konferencji Episkopatu danego kraju.
Po raz pierwszy tytuł ten nadał papież Pius VI w 1783 r. kościołowi św. Mikołaja w Tolentino. Dzisiaj posiadają go znaczniejsze kościoły katedralne, kolegiackie i klasztorne. W Polsce w chwili obecnej takim przywilejem cieszy się 118 kościołów, w tym:
• 11 bazylik archikatedralnych (w tym poznańska - 1962)
• 10 bazylik katedralnych
• 5 bazylik konkatedralnych
• 18 bazylik kolegiackich
• 74 inne, znaczące bazyliki
Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów w dekrecie Domus Ecclesiae. De Titulo Basilicae Minoris wspomina, iż papieże obdarzają takim tytułem wyróżniające się pośród innych kościoły, podkreślając ich ściślejszy związek z katedrą Piotra i tworząc z nich centra działalności liturgicznej i duszpasterskiej.
Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów postawiła takim kościołom wysokie wymagania. Winny one odznaczać się odpowiednią wielkością oraz artyzmem, a ich forma winna odpowiadać jak najdokładniej przepisom liturgicznym. Winny to być ośrodki promieniujące życiem religijnym i duszpasterskim. W Bazylice Mniejszej:
• powinno być głoszone często Słowo Boże,
• winno się przykładać szczególną wagę do studium i rozpowszechnienia dokumentów Ojca Świętego i Stolicy Apostolskiej, zwłaszcza dotyczących świętej liturgii,
• sprawowanie liturgii - a zwłaszcza Eucharystii - winno być tutaj wzorem dla innych kościołów czy to ze względu na przestrzeganie przepisów liturgicznych czy też z racji czynnego uczestniczenia wiernych,
• należy odprawiać jedną lub drugą Mszę św. czytaną albo śpiewaną w języku łacińskim. W tego rodzaju Mszy św. śpiewanej ze szczególną troską i zainteresowaniem należy stosować melodie gregoriańskie lub polifonię religijną,
• aby uwidocznić więź, jaka łączy Bazylikę Mniejszą z rzymską katedrą św. Piotra, każdego roku należy celebrować ze szczególną troską (święto Katedry św. Piotra [22 lutego]; uroczystość Świętych Apostołów Piotra i Pawła [29 czerwca]; rocznicę wyboru lub inaugurację pontyfikatu Ojca Świętego,
• w ustalonych godzinach winni być tam do dyspozycji spowiednicy, stosownie do potrzeb penitentów,
• z uwagi na przybywających tutaj wiernych różnych narodowości i języków, należy zadbać, by wierni umieli śpiewać Credo i Ojcze nasz w języku łacińskim,
• winna działać schola cantorum,
• na frontonie winny być umieszczone odznaki papieskie lub Stolicy Apostolskiej.
Bazylika mniejsza - oprócz obowiązków - posiada także określone przywileje. Tu np. na szatach liturgicznych, chorągwiach, na pieczęci bazyliki można umieścić odznaki papieskie, czyli skrzyżowane klucze. Wierni, którzy pobożnie nawiedzą te świątynię i będą w niej uczestniczyć w świętej liturgii lub przynajmniej odmówią modlitwy "Ojcze nasz" i "Wierzę w Boga", pod zwykłymi warunkami (stan łaski uświęcającej, Komunia św. i modlitwa według intencji Ojca Świętego) mogą uzyskać odpust zupełny:
• w rocznicę poświęcenia Bazyliki,
• w dzień liturgicznego święta tytułu kościoła,
• w uroczystość św. Apostołów Piotra i Pawła (29 czerwca),
• w dzień wspominający nadanie tytułu i godności ,
• jeden raz w roku w dzień ustalony przez Ordynariusza Miejsca ,
• jeden raz w roku w dzień wybrany dowolnie przez każdego wiernego.
Termin "bazylika" pochodzi od greckiego słowa stoa basilike oznaczającego halę królewską. W starożytności bazylika pełniła funkcję sali posiedzeń sądu i zebrań, zazwyczaj wzniesionej na rynku głównym. W średniowieczu - mimo iż z punktu widzenia architektonicznego wszystkie świątynie budowano w układzie bazylikowym - bazylikami zaczęto nazywać tylko niektóre kościoły, przede wszystkim te, które były siedzibami dostojników kościelnych wysokiej rangi np. biskupa albo legata papieskiego. Pośród nich zaczęto wyróżniać najpierw bazyliki większe.
Bazylika większa (basilica maior) jest tytułem honorowym zarezerwowanym dla kościołów papieża.
Rzymskimi bazylikami większymi są:
• Bazylika św. Jana na Lateranie
• Bazylika św. Piotra na Watykanie
• Bazylika św. Pawła za Murami
• Bazylika Matki Bożej Większej
Bazylikami patriarchalnymi są kościoły zarezerwowane 5 patriarchom:
• Arcybazylika św. Jana na Lateranie - zgodnie z tradycją Kościoła katolickiego uważana za Matkę i Głowę Wszystkich Kościołów Miasta i Świata, katedra papieża - Patriarchy Zachodu
• Bazylika św. Piotra na Watykanie - dla patriarchy Konstantynopola
• Bazylika św. Pawła za Murami - dla Patriarchy Aleksandrii
• Bazylika Matki Bożej Większej - dla patriarchy Antiochii i Całego Wschodu
• Bazylika św. Wawrzyńca za Murami - dla patriarchy Jerozolimy
Bazyliki poza Rzymem:
• Bazylika św. Franciszka w Asyżu
• Bazylika Matki Bożej Anielskiej w Asyżu
• Bazylika św. Marka w Wenecji
• Bazylika Grobu Pańskiego w Jerozolimie
Bazylika mniejsza (basilica minor) z kolei to tytuł honorowy, nadawany przez papieża, lub w drodze prawa zwyczajowego, który otrzymują kościoły wyróżniające się wartością zabytkową, liturgiczną, pielgrzymkową i duszpasterską. Tytuł ten jest nadawany przez papieża w porozumieniu z watykańską Kongregacją Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, co poprzedza wyrażenie zgody Konferencji Episkopatu danego kraju.
Po raz pierwszy tytuł ten nadał papież Pius VI w 1783 r. kościołowi św. Mikołaja w Tolentino. Dzisiaj posiadają go znaczniejsze kościoły katedralne, kolegiackie i klasztorne. W Polsce w chwili obecnej takim przywilejem cieszy się 118 kościołów, w tym:
• 11 bazylik archikatedralnych (w tym poznańska - 1962)
• 10 bazylik katedralnych
• 5 bazylik konkatedralnych
• 18 bazylik kolegiackich
• 74 inne, znaczące bazyliki
Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów w dekrecie Domus Ecclesiae. De Titulo Basilicae Minoris wspomina, iż papieże obdarzają takim tytułem wyróżniające się pośród innych kościoły, podkreślając ich ściślejszy związek z katedrą Piotra i tworząc z nich centra działalności liturgicznej i duszpasterskiej.
Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów postawiła takim kościołom wysokie wymagania. Winny one odznaczać się odpowiednią wielkością oraz artyzmem, a ich forma winna odpowiadać jak najdokładniej przepisom liturgicznym. Winny to być ośrodki promieniujące życiem religijnym i duszpasterskim. W Bazylice Mniejszej:
• powinno być głoszone często Słowo Boże,
• winno się przykładać szczególną wagę do studium i rozpowszechnienia dokumentów Ojca Świętego i Stolicy Apostolskiej, zwłaszcza dotyczących świętej liturgii,
• sprawowanie liturgii - a zwłaszcza Eucharystii - winno być tutaj wzorem dla innych kościołów czy to ze względu na przestrzeganie przepisów liturgicznych czy też z racji czynnego uczestniczenia wiernych,
• należy odprawiać jedną lub drugą Mszę św. czytaną albo śpiewaną w języku łacińskim. W tego rodzaju Mszy św. śpiewanej ze szczególną troską i zainteresowaniem należy stosować melodie gregoriańskie lub polifonię religijną,
• aby uwidocznić więź, jaka łączy Bazylikę Mniejszą z rzymską katedrą św. Piotra, każdego roku należy celebrować ze szczególną troską (święto Katedry św. Piotra [22 lutego]; uroczystość Świętych Apostołów Piotra i Pawła [29 czerwca]; rocznicę wyboru lub inaugurację pontyfikatu Ojca Świętego,
• w ustalonych godzinach winni być tam do dyspozycji spowiednicy, stosownie do potrzeb penitentów,
• z uwagi na przybywających tutaj wiernych różnych narodowości i języków, należy zadbać, by wierni umieli śpiewać Credo i Ojcze nasz w języku łacińskim,
• winna działać schola cantorum,
• na frontonie winny być umieszczone odznaki papieskie lub Stolicy Apostolskiej.
Bazylika mniejsza - oprócz obowiązków - posiada także określone przywileje. Tu np. na szatach liturgicznych, chorągwiach, na pieczęci bazyliki można umieścić odznaki papieskie, czyli skrzyżowane klucze. Wierni, którzy pobożnie nawiedzą te świątynię i będą w niej uczestniczyć w świętej liturgii lub przynajmniej odmówią modlitwy "Ojcze nasz" i "Wierzę w Boga", pod zwykłymi warunkami (stan łaski uświęcającej, Komunia św. i modlitwa według intencji Ojca Świętego) mogą uzyskać odpust zupełny:
• w rocznicę poświęcenia Bazyliki,
• w dzień liturgicznego święta tytułu kościoła,
• w uroczystość św. Apostołów Piotra i Pawła (29 czerwca),
• w dzień wspominający nadanie tytułu i godności ,
• jeden raz w roku w dzień ustalony przez Ordynariusza Miejsca ,
• jeden raz w roku w dzień wybrany dowolnie przez każdego wiernego.
Proboszcz Kolegiaty Szamotulskiej
Ks. Mariusz Marciniak
